Sáng 28/11, tại Di tích quốc gia đặc biệt bến Vũng Rô - Đường Hồ Chí Minh trên biển, Tỉnh ủy, HĐND, UBND, Ủy ban MTTQ tỉnh Phú Yên long trọng tổ chức lễ kỷ niệm 60 năm bến Vũng Rô tiếp nhận chuyến hàng đầu tiên của tàu Không số vào bến (28/11/1964-28/11/2024). Đồng chí Nguyễn Trọng Nghĩa, Ủy viên Bộ Chính trị, Bí thư Trung ương Đảng, Trưởng ban Tuyên giáo Trung ương dự và có bài phát biểu quan trọng. Phú Yên Online trân trọng giới thiệu toàn văn bài phát biểu của đồng chí Trưởng ban Tuyên giáo Trung ương.

Kính thưa các đồng chí lãnh đạo các ban, bộ, ngành, đoàn thể Trung ương và lãnh đạo tỉnh Phú Yên qua các thời kỳ!

Kính thưa các đồng chí lão thành cách mạng, các Bà Mẹ Việt Nam anh hùng, Anh hùng lực lượng vũ trang Nhân dân!

Thưa các vị đại biểu, khách quý và toàn thể đồng chí, đồng bào!

Hôm nay, tôi rất vui mừng tới dự Lễ kỷ niệm 60 năm Bến Vũng Rô tiếp nhận chuyến hàng đầu tiên của Tàu Không số. Đây là sự kiện có ý nghĩa vô cùng quan trọng của tỉnh Phú Yên nói riêng, của các tỉnh khu V và miền Nam nói chung trong cuộc kháng chiến chống đế quốc Mỹ xâm lược, giải phóng miền Nam, thống nhất đất nước.

Thay mặt lãnh đạo Đảng, Nhà nước, tôi xin gửi đến các đồng chí lãnh đạo các ban, bộ, ngành, đoàn thể Trung ương; lãnh đạo tỉnh Phú Yên qua các thời kỳ; các đồng chí lão thành cách mạng, các Bà Mẹ Việt Nam Anh hùng, Anh hùng lực lượng vũ trang Nhân dân, các thế hệ cán bộ, chiến sĩ, thanh niên xung phong, dân công trực tiếp vận chuyển, tiếp nhận hàng hóa, vũ khí tại Bến Vũng Rô, cùng toàn thể quý đại biểu, đồng bào, đồng chí, những tình cảm chân thành và lời chúc mừng tốt đẹp nhất.

Các đại biểu dự lễ kỷ niệm. Ảnh: NGỌC THẮNG

Thưa các vị đại biểu, khách quý và đồng bào, đồng chí!

Sau khi Hiệp định Giơ-ne-vơ 1954 được ký kết, đất nước ta tạm thời chia cắt làm hai miền Nam - Bắc. Miền Bắc bước vào công cuộc xây dựng chủ nghĩa xã hội; ở miền Nam, đế quốc Mỹ hất cẳng thực dân Pháp, xây dựng chính quyền tay sai, ngang nhiên xóa bỏ Hiệp định Giơ-ne-vơ, ra sức đàn áp, khủng bố, thực hiện “tố cộng - diệt cộng”, đặt cách mạng miền Nam trước muôn vàn khó khăn, nguy hiểm.

Tháng 1/1959, Hội nghị Ban Chấp hành Trung ương Đảng lần thứ 15 (khóa II) đã đề ra nhiệm vụ của cách mạng Việt Nam trong giai đoạn mới và vạch rõ đường lối cách mạng miền Nam, phong trào đấu tranh cách mạng ở miền Nam từ thế giữ gìn lực lượng chuyển sang thế tiến công mạnh mẽ, liên tục, rộng khắp. Các cuộc nổi dậy, khởi nghĩa từng phần diễn ra ở Nam bộ, ở Khu 5, ở Tây Nguyên và vùng đồng bằng Trung bộ; các cuộc đấu tranh vũ trang, tiến công quân sự cũng phát triển, mở rộng ra nhiều địa phương.

Nhu cầu cung cấp vũ khí cho chiến trường Nam bộ, cho Khu 5 trở thành đòi hỏi cấp bách, có tính sống còn đối với phong trào cách mạng lúc bấy giờ.

Trước yêu cầu đó, Trung ương Đảng đề ra chủ trương nhanh chóng tổ chức chi viện sức người, sức của, vũ khí từ miền Bắc xã hội chủ nghĩa cho miền Nam. Tháng 5/1959, Tổng Quân ủy, Bộ Quốc phòng quyết định mở tuyến vận tải chi viện chiến lược trên bộ vượt dãy Trường Sơn, giao nhiệm vụ cho “đoàn công tác quân sự đặc biệt” (Đoàn 559).

Ngày 23/10/1961, Bộ Tổng Tư lệnh ra quyết định số 97/QP thành lập Đoàn 759 có nhiệm vụ vận chuyển các loại hàng tiếp tế, vũ khí cho chiến trường Nam Bộ và Nam Trung Bộ bằng đường biển (trong khi vận chuyển đường bộ của Đoàn 559 trên dãy Trường Sơn chưa vươn tới), đánh dấu đường Hồ Chí Minh trên biển chính thức ra đời.

Chương trình nghệ thuật “Vũng Rô – bản anh hùng ca” do Nhà hát Ca múa nhạc dân gian Sao Biển thực hiện. Ảnh: NGỌC CHUNG

Cùng với đó, Bộ Chính trị chỉ thị cho Trung ương Cục miền Nam chỉ đạo các tỉnh ven biển ở miền Trung và Nam Bộ chủ động chuẩn bị bến, bãi tiếp nhận, để kịp thời cung cấp cho cách mạng miền Nam. Đây là một quyết định lịch sử mang tầm chiến lược, sáng tạo của Đảng ta và Chủ tịch Hồ Chí Minh mà trực tiếp là Quân ủy Trung ương và Bộ Tổng Tư lệnh.

Để bảo đảm bí mật cho tuyến đường vận tải đặc biệt, những chiếc tàu của Đoàn 759 không có số hiệu cố định (hay còn được gọi là Đoàn tàu không số) và được cải hoán thành tàu đánh cá của ngư dân trên biển.

Với địa thế là bến nước sâu, có diện tích đủ lớn (hơn 16 km²), có thể tiếp nhận tàu tải trọng trên 5.000 tấn; địa hình, đường sá phù hợp cho việc cất giấu, bảo quản, trung chuyển vũ khí, lương thực, thực phẩm và các nhu yếu phẩm khác; Vũng Rô đã được chọn để đón các chuyến Tàu không số đầu tiên chi viện cho chiến trường khu V. Địch cũng nhận thức được tầm quan trọng của Vũng Rô, nên bố trí đông đảo quân lực phòng ngự, kiểm soát chặt chẽ nơi này, tuy nhiên ta đã lợi dụng sự sơ hở, mất cảnh giác vào thời khắc ban đêm để đưa tàu chở vũ khí cập bến.

Ngày 16/11/1964, Tàu 41 thuộc đoàn 125 chở hơn 60 tấn vũ khí, thuốc men dời cảng Hải Phòng vượt qua hải trình gian nan đã cập bến Vũng Rô thành công vào 23 giờ 50 phút ngày 28/11/1964, thể hiện sinh động của tình yêu nước, ý chí, quyết tâm cách mạng, sự gan dạ, mưu trí, dũng cảm, trí thông minh và sức sáng tạo của con người Việt Nam trong cuộc đụng đầu với đế quốc Mỹ xâm lược; cũng là sự khẳng định đường lối chiến tranh nhân dân dưới sự lãnh đạo của Đảng; tình cảm của hậu phương lớn miền Bắc xã hội chủ nghĩa gửi đến đồng bào, chiến sĩ miền Nam anh dũng.

Trong thời gian từ tháng 11/1964 đến tháng 2/1965 bến Vũng Rô đã đón 4 chuyến tàu không số, chi viện gần 200 tấn vũ khí cho các tỉnh Phú Yên, Khánh Hòa, Đắk Lắk. Từ sự chi viện này, tỉnh Phú Yên trang bị mới gần 3.000 khẩu súng các loại cho lực lượng du kích, đồng thời bảo đảm thuốc nổ cho Xưởng quân giới Phú Yên chế tạo các loại mìn, lựu đạn, thủ pháo phục vụ chiến đấu, lập nhiều chiến công vang dội; điển hình là Chiến thắng tại địa đạo Gò Thì Thùng năm 1966; góp phần vào thắng lợi của Tổng tiến công và nổi dậy Xuân Mậu Thân 1968; Chiến thắng lịch sử Đường 5, cùng bộ đội chủ lực làm chủ Phú Yên ngày 1/4/1975 và cùng với quân, dân cả nước giải phóng hoàn toàn miền nam, thống nhất đất nước.

Trong những chiến công hiển hách ấy có sự hy sinh của các thế hệ cán bộ, chiến sĩ, thanh niên xung phong, dân công, cùng toàn thể lực lượng vũ trang và Nhân dân cả nước nói chung, tỉnh Phú Yên nói riêng, của những người đã trực tiếp tham gia tại Bến Vũng Rô những năm kháng chiến gian khổ và ác liệt, đặc biệt là sự chiến đấu anh dũng của các thủy thủ tàu cùng bộ đội, dân quân du kích, tạo nên trận Vũng Rô đầy bi tráng tháng 2/1965.

Như Thủ tướng Võ Văn Kiệt đã khẳng định: “Năm tháng sẽ qua đi, nhưng chiến công anh hùng và sự hy sinh cao cả của các lực lượng mở đường vận tải chiến lược mang tên Bác Hồ kính yêu trên biển Đông, của những con tàu “không số”, của quân và dân các bến bãi làm nhiệm vụ chi viện cho cách mạng miền Nam trong cuộc kháng chiến chống Mỹ cứu nước vĩ đại sẽ mãi mãi đi vào lịch sử đấu tranh anh dũng của dân tộc ta dưới sự lãnh đạo của Đảng Cộng sản Việt Nam quang vinh. Tổ quốc và Nhân dân ta đời đời ghi nhớ công lao của những người đã làm nên kỳ tích đường Hồ Chí Minh trên biển”.

Vòng hoa mang dòng chữ “Đời đời nhớ ơn các anh hùng liệt sĩ!” được thả trên biển nơi di tích tàu 143 bị đánh chìm ở bến Vũng Rô. ẢNH: NGỌC THẮNG

Thưa các vị đại biểu, khách quý và đồng bào, đồng chí!

Sau gần 50 năm đất nước được thống nhất và 35 năm tái lập tỉnh; đến với Phú Yên hôm nay, tôi vui mừng chứng kiến những thành tựu vượt bậc trên chặng đường xây dựng và phát triển của vùng đất có bề dày lịch sử hình thành hơn 400 năm.

Vượt qua muôn vàn khó khăn, thách thức, Phú Yên đã thoát khỏi tình trạng nghèo nàn, lạc hậu; tăng trưởng kinh tế luôn duy trì ở mức khá; cơ sở hạ tầng kinh tế - xã hội được đầu tư cơ bản hoàn chỉnh; diện mạo trung tâm tỉnh lỵ và nông thôn có nhiều khởi sắc; đời sống đại bộ phận người dân được cải thiện và nâng lên đáng kể; chính sách hỗ trợ ngư dân được quan tâm gắn với bảo vệ chủ quyền biển, đảo, các vấn đề xã hội được giải quyết tốt; xây dựng Đảng và hệ thống chính trị được chú trọng, tăng cường và đạt nhiều thành quả; quốc phòng, an ninh được giữ vững và ổn định.

Phú Yên được đông đảo bạn bè trong và ngoài nước biết đến là “Vùng đất hoa vàng trên cỏ xanh”, là điểm đến hấp dẫn, thân thiện, nghĩa tình.

Thay mặt lãnh đạo Đảng, Nhà nước, tôi ghi nhận, đánh giá cao những đóng góp to lớn của Đảng bộ, chính quyền, quân và dân tỉnh Phú Yên đối với sự nghiệp cách mạng của Đảng và dân tộc; xin chúc mừng, biểu dương những thành tựu mà tỉnh Phú Yên đã đạt được trên các lĩnh vực trong thời gian qua.

Thưa quý vị đại biểu, khách quý và đồng bào, đồng chí!

Với vị trí thuận lợi là cửa ngõ của vùng Tây Nguyên, có bờ biển dài, có cảng nước sâu, Phú Yên có nhiều tiềm năng, thế mạnh để phát triển kinh tế - xã hội, nhất là công nghiệp nặng và hàng hải, cùng với nhiều danh lam thắng cảnh, di tích lịch sử…

Trong thời gian tới, Phú Yên cần phát huy hơn nữa những kết quả đạt được, vượt qua khó khăn, thách thức, quyết tâm cao, nỗ lực lớn, để hoàn thành thắng lợi mục tiêu đến năm 2030 đưa Phú Yên trở thành tỉnh phát triển theo hướng hiện đại và bền vững, đóng góp tích cực vào sự phát triển chung của đất nước và bảo vệ vững chắc Tổ quốc Việt Nam xã hội chủ nghĩa.

Để đạt được mục tiêu chiến lược đó, đòi hỏi Đảng bộ, chính quyền, quân và dân tỉnh Phú Yên cần tập trung làm tốt một số nội dung cơ bản sau:

- Tiếp tục lãnh đạo, chỉ đạo quán triệt sâu sắc nhiệm vụ xây dựng và bảo vệ Tổ quốc Việt Nam xã hội chủ nghĩa trong tình hình mới; nhiệm vụ phát triển kinh tế - xã hội và bảo đảm vững chắc quốc phòng, an ninh, nâng cao hiệu quả công tác đối ngoại nêu trong Nghị quyết số 26-NQ/TW ngày 03/11/2022 của Bộ Chính trị về phát triển kinh tế - xã hội và bảo đảm quốc phòng, an ninh vùng Bắc Trung bộ và duyên hải Trung Bộ đến năm 2030, tầm nhìn đến năm 2045.

- Tập trung triển khai thực hiện thắng lợi đường lối, chủ trương của Đảng, chính sách, pháp luật của Nhà nước về biển, đảo; phát triển bền vững kinh tế biển gắn liền với bảo đảm quốc phòng - an ninh, giữ vững độc lập, chủ quyền và toàn vẹn lãnh thổ, tăng cường đối ngoại, hợp tác quốc tế về biển, góp phần giữ vững môi trường hòa bình, ổn định để phát triển.

Không ngừng củng cố, phát huy vai trò lãnh đạo của Đảng bộ; tập trung thực hiện tốt công tác xây dựng Đảng, nâng cao sức chiến đấu của các tổ chức cơ sở đảng; củng cố, tăng cường sự đoàn kết thống nhất trong Đảng, sức mạnh đại đoàn kết toàn dân tộc, xây dựng lòng tin của Nhân dân đối với Đảng, xây dựng thế trận lòng dân vững chắc để xây dựng quê hương, đất nước và bảo vệ Tổ quốc Việt Nam xã hội chủ nghĩa.

Phát huy mạnh mẽ hơn nữa ý chí, nghị lực phi thường, tinh thần đoàn kết, truyền thống cách mạng kiên cường của đảng bộ, chính quyền, quân và dân Phú Yên trong những năm tháng đón các chuyến tàu không số tại Vũng Rô và trong sự nghiệp đấu tranh giải phóng dân tộc, thống nhất đất nước.

Huy động sức mạnh tổng hợp của cả hệ thống chính trị, đặc biệt là sức mạnh từ Nhân dân, tranh thủ tối đa thời cơ, thuận lợi, khai thác hiệu quả, sáng tạo nguồn lực nội sinh, tiềm năng hiện có để xây dựng và đưa Phú Yên phát triển nhanh hơn, mạnh hơn.

Chú trọng bảo đảm an sinh xã hội, không ngừng nâng cao đời sống tinh thần, vật chất của Nhân dân; quan tâm đến công tác đền ơn đáp nghĩa, chăm lo người có công; tưởng nhớ, tri ân các anh hùng liệt sĩ đã hy sinh vì sự nghiệp giải phóng dân tộc, trong đó có những cán bộ, chiến sĩ và nhân dân phục vụ các chuyến tàu không số cập bến tại địa danh lịch sử Bến Vũng Rô.

Tiếp tục nâng cao hiệu quả công tác tuyên truyền, giáo dục truyền thống lịch sử cách mạng cho cán bộ, đảng viên, Nhân dân để mỗi người thêm yêu đất nước, yêu biển, đảo; cùng với đó cần phát huy ý nghĩa lịch sử của sự kiện, của đoàn tàu không số, của đường Hồ Chí Minh trên biển và chú trọng gìn giữ, tôn tạo Di tích Bến Vũng Rô, có phương án bảo vệ, khai thác hiệu quả, cũng như giới thiệu, quảng bá hình ảnh lịch sử, văn hóa của Phú Yên và đất nước đến với bạn bè, du khách trong và ngoài nước.

Chương trình nghệ thuật “Vũng Rô – bản anh hùng ca” do Nhà hát Ca múa nhạc dân gian Sao Biển thực hiện. Ảnh: NGỌC CHUNG

Thưa quý vị đại biểu, khách quý và đồng bào, đồng chí!

Với truyền thống lịch sử hào hùng, tôi tin tưởng rằng Đảng bộ, chính quyền, quân và dân Phú Yên sẽ tiếp tục đoàn kết, năng động, sáng tạo, quyết tâm đột phá, hoàn thành các mục tiêu mà Nghị quyết Đại hội đại biểu Đảng bộ tỉnh nhiệm kỳ 2020-2025 đã đề ra; chuẩn bị tốt các điều kiện để tổ chức thành công Đại hội Đảng bộ các cấp nhiệm kỳ 2025-2030, hướng tới Đại hội đại biểu toàn quốc lần thứ XIV của Đảng, tạo nền tảng vững chắc để cùng cả nước bước vào kỷ nguyên mới, kỷ nguyên vươn mình của dân tộc Việt Nam, vì mục tiêu “hòa bình, thống nhất, độc lập, dân giàu, nước mạnh, dân chủ, công bằng, văn minh, hạnh phúc”, vững bước tiến lên Chủ nghĩa xã hội.

Chúc quý vị đại biểu, khách quý và toàn thể đồng bào, đồng chí sức khỏe, hạnh phúc và thành công!

Xin trân trọng cảm ơn!

(*) Tựa đề do tòa soạn đặt